Cześć! Mam na imię Agnieszka. Jestem nauczycielem edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej, terapeutą, oligofrenopedagogiem i trenerem TUS. Prowadzę Gabinet Terapii Pedagogicznej, w którym zajmuję się terapią dzieci z trudnościami szkolnymi, takimi jak: dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia, a także dziećmi z autyzmem, zespołem Aspergera i niepełnosprawnością intelektualną. Moim celem zawodowym jest nauczanie przy wykorzystaniu aktualnych i atrakcyjnych metod, prowadzące do rozbudzania ciekawości i chęci zdobywania wiedzy u moich podopiecznych. W wolnej chwili piszę wiersze, tworzę kreatywne pomoce dydaktyczne do pracy z dziećmi. Prywatnie jestem mamą trójki wspaniałych dzieci.

Agnieszka Osmańska

Kiedyś plotka miała zasięg co najwyżej w najbliższej okolicy, teraz dzięki internetowi jest w stanie obiec cały świat i wyrządzić mnóstwo przykrości. Niezadowoleni, wzajemnie się obrażamy, zaszczuwamy, zastraszamy. To bardzo przygnębiający obraz.

Jestem mamą i z jednej strony chcę chronić swoje dzieci, a z drugiej moim marzeniem jest, by wychować je w taki sposób, żeby nikogo nie krzywdziły. Często prowadzę z nimi długie poważne rozmowy, tłumaczę, jak działa świat, co jest właściwe, a co nie. Jaki będzie efekt końcowy, okaże się za kilka lub kilkanaście lat.

Ale w moim życiu wydarzyło się coś, co pomogło mi zmienić perspektywę. W pewien jesienny, deszczowy wieczór, zmęczona obowiązkami zawodowymi i szkolnymi moich dzieci, usiadłam wygodnie w ulubionym fotelu z filiżanką gorącej herbaty. Postanowiłam obejrzeć losowo wybrany film w serwisie streamingowym. Oczekując z zaciekawieniem, co wylosuje dla mnie platforma, delektowałam się kolejnymi łykami aromatycznego napoju z miodem i imbirem. Po chwili, na ekranie telewizora pojawił się tytuł „Podaj dalej”. Obsada ciekawa - Kevin Spacey, Helen Hunt, Jon Bon Jovi i wreszcie Haley Joel wcielający się w rolę głównego bohatera.

Film opowiada historię chłopca, który pod wpływem swojego nauczyciela realizuje nietypowe zadanie domowe. Wymyśla swego rodzaju łańcuszek dobroci, sposób pomagania ludziom w potrzebie, o nazwie „Podaj dalej”. Według tej zasady, jeśli pomożesz trzem osobom, a każda z nich w zamian pomoże kolejnym trzem itd., itd., to świat stanie się lepszy. Czy rzeczywiście?

Pomyślałam: To ma sens! Przypomniałam sobie, że kiedy w pobliskiej piekarni obca osoba stojąca za mną w kolejce po świeże bułeczki uśmiecha się do mnie, ja przejmuję od niej pozytywne wibracje i zanoszę ten uśmiech do domu, do swoich bliskich. Moja rodzina, dostając to pozytywne doświadczenie, zanosi je dalej - do pracy, do szkoły. I tak moja radość, mój uśmiech idzie w świat. Całkiem odwrotnie bywa, gdy ktoś mnie zdenerwuje. Wracam do domu zła, przenoszę te emocje na moich bliskich, a oni przekazują je dalej.

Postanowiłam więc nie tylko wprowadzić zasadę „Podaj dalej” do swojego życia, ale zaraziłam nią własne dzieci oraz moich uczniów na godzinie wychowawczej.

Mam wrażenie, że od tej pory moje życie jest bardziej kolorowe, bo mam świadomość, że robię coś dobrego. Uśmiecham się do smutnej pani w okienku pocztowym, a ona w jednej chwili promienieje. Być może przed minutą dostała reprymendę od zniecierpliwionego klienta, ale dzięki mnie znów ma uśmiech na twarzy i może przekaże innym trochę tej dobrej energii, a oni zaniosą ją dalej.

Czyż życie nie jest piękne? Oczywiście, że jest, a wszystko zależy od nas samych.

Może Twój uśmiech uratuje komuś dzień

Zauważyłam, że od czasu, gdy roztaczam wokół siebie pozytywną aurę, załatwiam z dobrym efektem wszystkie sprawy w urzędach. Ludzie po drugiej stronie okienka są pomocni, życzliwi i nigdy nikt mnie nie odprawia z kwitkiem.

To dowodzi, że nasza postawa życiowa ma ogromny wpływ na wszystko, co się wokół dzieje.

Zatem jak najczęściej obdarowujmy innych swoim uśmiechem i tymi drobnymi gestami zmieniajmy świat na lepsze!

Podaj dalej

W ramach działalności koła nawiązałam kontakt z Mateuszem Grabowskim, synem nieżyjącego już Andrzeja Grabowskiego, który stworzył i zaprojektował karty ułatwiające dzieciom naukę matematyki. Mateusz kontynuował dzieło swojego taty i w tamtym okresie prężnie rozwijał firmę Karty Grabowskiego. Prowadził warsztaty, podczas których pokazywał nauczycielom w całej Polsce, jak wykorzystywać karty Grabowskiego na lekcjach matematyki. Zaprosiłam Mateusza do Iławy na warsztaty, aby przeszkolił studentów, nauczycieli z pobliskich szkół oraz rodziców zainteresowanych tematem. Tak zaczęła się moja przygoda z kartami Grabowskiego.

Od tej pory karty towarzyszyły mi na każdym kroku. Grałam w nie ze swoimi dziećmi i z dziećmi znajomych, zabierałam do pociągu, na wyjazdy i gdzie się tylko da. Małe pudełeczko, mieściło się w podręcznej torbie.

W 2019 roku zostałam nauczycielką edukacji wczesnoszkolnej w małej, wiejskiej szkole we Frednowach. Dostałam ten etat trochę dzięki kartom – wszak w CV wpisałam organizację warsztatów na studiach, a to pokazało, że mam dodatkowe umiejętności, tak bardzo pożądane w tym zawodzie. W szkole, na lekcjach edukacji matematycznej, oprócz innych metod bazujących na polisensoryczności, korzystałam z dobrodziejstwa kart. Za ich pomocą dzieci przez zabawę, ćwiczyły umiejętności dodawania i odejmowania, najpierw do 10, a potem z przekroczeniem progu dziesiątkowego. Kiedy w programie szkolnym pojawiło się mnożenie, znowu wróciłam do kart, wykorzystując zestaw „Tabliczka mnożenia”. Ku uciesze dzieci korzystałam z kart, prowadząc dodatkowe zajęcia dla uczniów z deficytami.

Teraz prowadzę prywatny gabinet terapeutyczny dla dzieci z deficytami w nauce. W swojej pracy często sięgam do kart – to mój as w rękawie. Miałam krótką przerwę między kolejnymi zajęciami terapeutycznymi, kiedy z letargu obudził mnie telefon od Eweliny, koleżanki ze studiów. Znajoma pracuje w jednej ze szkół wiejskich i przypadkiem znalazła gdzieś zakurzone Karty Grabowskiego. Nie bardzo wiedziała, co z nimi zrobić. Przypomniała sobie warsztaty z czasów studiów, w których nie mogła wówczas uczestniczyć. Poprosiła mnie o poprowadzenie krótkiego szkolenia w celu przybliżenia idei kart. I wtedy narodziła się myśl, żeby skontaktować się z Mateuszem Grabowskim i zaprosić go ponownie do malowniczej Iławy.

12 maja 2023 roku w Szkole Podstawowej nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iławie grono nauczycieli z tejże szkoły i ze Szkoły Podstawowej w Gałdowie oraz ze Szkoły Podstawowej nr 3 w Iławie rozpoczęło drugie już w tym mieście warsztaty z Kart Grabowskiego, które poprowadził sam Mateusz Grabowski. Kontynuując dzieło swojego ojca Mateusz stworzył zespół certyfikowanych trenerów, którzy od kilku lat prowadzą szkolenia w całej Polsce. Ze względu na starą znajomość i sentyment do tego pięknego miasta na Mazurach, zrobił wyjątek i pojawiał się osobiście w Iławie.

Dwa stoliki zajęli nauczyciele ze Szkoły Podstawowej nr 1, wśród nich pani wicedyrektor. Przy kolejnym stoliku zasiedli pani dyrektor i nauczyciele ze Szkoły Podstawowej w Gałdowie, czwarty stolik oblegali nauczyciele ze Szkoły Podstawowej nr 3. Emocje sięgały zenitu, rozgrywka goniła rozgrywkę, na ławki wjeżdżały kolejne karty.

Najpierw „Dodawanie i odejmowanie”, czyli Święty Mikołaj dla zabicia czasu grał w Domino, a Poławiacze pereł układali Pasjansa. Olimpijczycy zaś trzymali sztamę z Jubilerem – co za emocje! Następnie „Tabliczka mnożenia” – Samuraj grał w Bingo, potem układał Pasjansa marzenie, ale to nie wszystko. Okazało się, że Olimpijczycy pracowali dla Wywiadu, a Salto był dla nich niezłą przykrywką. To niemal kino akcji! Mateusz podkręcał atmosferę. Były żarty, gromkie śmiechy uczestników. Nikt się nie nudził, wszyscy byli mocno zaangażowani.

W końcu nadszedł czas na długo wyczekiwany debiut roku 2022. Na stolikach pojawiły się nowo wydane karty „Ułamki”, w ciekawej i wyszukanej szacie graficznej. Wszyscy zgodnie stwierdzili, że prezentują się świetnie i są niezwykle pomysłowe. Rozgrywka była zacięta, grono pedagogiczne wciągało się coraz bardziej, Jasnowidz przepowiedział Gąsienicy, że wyjdzie za Jubilera, Pasjans grawitacja ten fakt potwierdził i trafiony zatopiony – nasz Jubiler, nie miał żony, a już ma!

Na stoliki wjechały „Karty Logiczne”, gdzie Rodzynek w swej Fabryce rodzynków wraz z Wędrowniczkiem ugościli Króla mostów, by pokazać mu Wybrane łamigłówki. Na sam koniec pojawił się Pan Bączek matematyczny – tu się dopiero działo! Kowboj wykonał Piruet i przeniósł się w czasie do średniowiecznego zamku, w którym mieszkali Rycerze.

Po wielu pełnych emocji rozgrywkach warsztaty dobiegły końca. Nie zapomnieliśmy o pamiątkowych zdjęciach na FB i IG. Wszyscy wyszli pełni wiedzy.

Zaraz po warsztatach Ewelina zaczęła wykorzystywać Karty Grabowskiego na lekcjach w klasie trzeciej i szybko zauważyła pierwsze sukcesy edukacyjne u swoich uczniów. Zajęcia stały się ciekawsze i młodzi ludzie z chęcią zaangażowali się w naukę matematyki.

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iławie

A na zdjęciu Agnieszka z Mateuszem Grabowskim. Wspólnie zapraszamy na warsztaty, dzwońcie, gdziekolwiek jesteście. Wasza przygoda z Kartami Grabowskiego już na Was czeka. Ja jestem nimi zachwycona.

Moja przygoda z Kartami Grabowskiego	

Uczenie się jest niekończącym się procesem, podczas którego następuje wzmacnianie istniejących połączeń nerwowych w mózgu, kształtowanie nowych i ich wzajemne spajanie. Aby czynność ta przebiegała w sposób efektywny, mózg powinien mieć warunki środowiskowe, bogate w wielowymiarowe bodźce zewnętrzne, takie jak: ruch, taniec, muzyka, prezentacje, ilustracje, obrazy, zapachy, przedmioty o zróżnicowanych fakturach. Przyczyni się to do efektywnej nauki, a urozmaicenie lekcji pozwoli zbudować dobre relacje z uczniami. Pozytywne kontakty to podstawy pracy edukacyjnej, na nich bowiem opiera się cały proces dobrej i efektywnej nauki. Wspomagając się swoim doświadczeniu zawodowym, opiszę ciekawe pomysły, z których warto skorzystać podczas lekcji w klasach 1–3 szkoły podstawowej. Gdy się je zmodyfikuje, mogą stać się źródłem inspiracji podczas edukacji w klasach starszych. Nie bójmy się wyjść poza schemat podstawy programowej!

Nauka w klasach 1–3 to najważniejszy czas w edukacji młodego człowieka, który ma wpływ na jego dalsze losy. Podejście dziecka do zdobywania wiedzy w kolejnych etapach nauki zależy od tego, w jakiej atmosferze przebiega ten pierwszy okres w szkole. Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej biorą na siebie ogromną odpowiedzialność. Mogą wyposażyć ucznia w skrzydła i wypuścić ze swoich rąk dziecko pełne pozytywnej energii na dalsze lata nauki, a mogą też cały ten proces zaburzyć i doprowadzić małego człowieka do wielkiej frustracji, sprawić, że będzie wątpić w swój potencjał i niechętnie podejmować dalsze wyzwania. A przecież każde dziecko posiada zasoby i talenty, które powinno odkrywać!

Czy robienie ciekawych rzeczy, uczenie polisensoryczne są wykonalne przy tak przepełnionej podstawie programowej? Oczywiście, że tak. Opowiem wam, jak tego dokonać.

Część pedagogów nie wyobraża sobie lekcji bez wypełniania nudnych ćwiczeń, zgodnie z przewodnikiem nauczyciela. Wiele z tych zadań jest naszym dzieciom niepotrzebnych. Są to ćwiczenia polegające na uzupełnianiu pustych miejsc, które nie rozwijają myślenia, nie uczą układania zdań ani poprawności stawiania liter. Obowiązkiem nauczyciela jest zrealizowanie podstawy programowej – można to zrobić bez trzymania się sztywno przewodnika i ćwiczeń. Na szczęście wielu pedagogów stosuje w swojej pracy ciekawsze sposoby na naukę liczenia, niż słupki z działaniami, lepsze metody na nabywanie umiejętności literackich, niż przepisywanie tekstu z tablicy.

Dzieci najefektywniej uczą się przez działanie, ruch, zabawę. Takie formy aktywności zbliżają uczniów i nauczycieli, tworząc relacje na całe życie.

Kiedy tylko nadarza się okazja, kiedy sprzyja aura, nie trzymajmy się sztywno zajęć w klasie, wychodźmy z dziećmi na boisko, do parku, do lasu. Czytanie i analiza tekstu na pobliskim skwerze, pod drzewem, będą ciekawsze niż w szkolnej ławce. Wystarczy kilka kocyków i dobry humor. Na chodniku możemy kreślić kredą litery – to doskonały wstęp do zapoznania się z techniką i kierunkiem pisania, który potem z powodzeniem można kontynuować w klasie, w zeszycie w linie. Poprzez gry i zabawy można rozwijać słownictwo, budować zdania, tworzyć ciekawe opowieści.

Lekcja matematyki prowadzona w parku czy w lesie, połączona z edukacją przyrodniczą, to strzał w dziesiątkę. Przy okazji opowieści o rodzajach drzew, można zmierzyć obwód pnia, stworzyć rejestr od najmniejszego do największego. Jeżeli dzieci mają już takie umiejętności, można dodać wszystkie obwody drzew.

Wizyta w parku pomoże także w edukacji przyrodniczej. Skuteczniejsze będzie uczenie rozpoznawania liści „na żywo”, niż z podręcznika. Na koniec można się poprzytulać do drzew i odbierać dobrą energię, integrując się z naturą.

Zachęcam także do przeprowadzenia cyklu zajęć w terenie zgodnie z porami roku. We wrześniu warto wybrać się na wykopki do zaprzyjaźnionego gospodarza. Można też odwiedzić pobliskiego sadownika czy rolnika zajmującego się uprawą warzyw. To ciekawy czas na zbieranie plonów: dynia, cukinia, papryka, kabaczki, kapusta, cebula, buraki. Dzieciaki z mojej klasy za pomoc w zbieraniu tych darów natury zostały obdarowane burakami, z których zrobiły zakwas, źródło wielu witamin. Przy okazji odbyła się lekcja o witaminach i minerałach. Na kolejnej lekcji będziemy kisić kapustę.

Zimą warto odwiedzić gospodarstwo mleczne, pokazać dzieciom hodowlę krów i proces pozyskiwania mleka, z którego potem wytwarza się produkty obecne w piramidzie żywienia: twaróg, masło, sery i jogurty. Przy odrobinie szczęścia uda się podejść bliżej do miejsca, gdzie znajdują się małe cielaki i pozjeżdżać z balotów, tak jak to miało miejsce w naszym przypadku.

Nie zapominajcie o szaleństwach na śniegu, moja klasa miała przyjemność poznać nowego kolegę Śniegusia. Spójrzcie, jaki z niego wysoki chłopak, mógłby zostać koszykarzem.

Wiosną, kiedy wszystko już zielenieje, warto obejrzeć hodowlę ekologicznych kur, dzięki którym mamy dobro w postaci zdrowych jajek, źródła wielu cennych witamin
i minerałów.

Jeśli istnieje taka możliwość, warto uprawiać ogródek warzywny przy szkole. Wyhodowany w ten sposób szczypiorek z powodzeniem można będzie wykorzystać
do jajecznicy zrobionej razem z uczniami na warsztatach kulinarnych. A jeszcze przed końcem roku szkolnego będą was cieszyć czerwieniejące na krzaczkach truskawki.

Warsztaty kulinarne to wszechstronne zajęcia integrujące, które oprócz budowania pozytywnych relacji między uczestnikami i uczenia współpracy, łączą ze sobą elementy edukacji polonistycznej i matematycznej. Poprzez odczytanie przepisu i zapisanie go w swoich zeszytach uczniowie ćwiczą elementy czytania i pisania. Odmierzanie odpowiedniej ilości składników wprowadza pojęcia z zakresu wagi i objętości.

Upieczmy wspólnie chleb, zaczynając od zmielenia ziarna i pozyskania mąki, którą następnie zważymy i zrobimy z niej rozczyn. Zróbmy do tego masło ze śmietany i usiądźmy razem z dziećmi przy wspólnym śniadaniu. Na moich autorskich zajęciach kulinarnych, nazwanych Kulinarne czwartki, wspólnie z klasą pierwszą i drugą robiliśmy żelki ze zdrowych soków, piekliśmy chleb, bułki i różne ciasta. Smażyliśmy naleśniki i jajecznicę, poznawaliśmy nowe smaki. Jeśli w waszej placówce nie ma piekarnika, poproście rodziców o pomoc, może ktoś wypożyczy elektryczny piekarnik lub maszynę do pieczenia chleba.

Korzystając z okazji utworzyliśmy Dyskusyjny Klub Książki, do którego należały wszystkie dzieci z klasy 1 i 2. W każdy czwartek, zaraz po warsztatach kulinarnych, siadaliśmy wszyscy razem do stołu, debatując nad zadaną lekturą, podczas konsumpcji przygotowanych wypieków. Jakże miło było porozmawiać na temat losów bohaterów książki przy kawałku własnoręcznie zrobionego ciasta oraz herbacie z miodem i cytryną.

Z książką… konie można kraść i zdobywać szlify fotografa

„Ubierz się w książkę”, to zajęcia z elementami literatury i fotografii. Zadaniem dzieci jest zajrzeć do domowej biblioteczki, znaleźć książkę z postaciami na okładce, dopasować ubiór do danej postaci i przynieść do szkoły. A na lekcji zaczynamy zabawę w sesję zdjęciową, wystarczy tylko odpowiednio ustawić książkę i można wyczarować cuda. Moja klasa doskonale się przy tym bawiła, a efekty tej zabawy najlepiej zaprezentują załączone zdjęcia.

Zabawa w przebieranki inspirowana dziełami sztuki to doskonały pretekst do tego, aby porozmawiać o artystach i ich dziełach. Dzieci miały za zadanie przebranie się w domu, angażując w tę zabawę rodziców, cel – integracja w gronie rodziny został osiągnięty w 100 procentach. Kolejny, czyli zdobycie wiedzy na temat najbardziej znanych dzieł sztuki, również. Uczniowie najpierw poznawali historię powstania danego dzieła, aby potem po aktorsku wczuć się w rolę przedstawionej postaci.

Ten włoski malarz, żyjący w latach 1527–1593, tworzył portrety wykonane z owoców i warzyw. Pozwólmy dzieciom na odrobinę szaleństwa, puśćmy razem z nimi wodze fantazji i twórzmy prawdziwe, smakowite dzieła.

Wystarczy karton po bananach z supermarketu i trochę zakrętek z napisami od Tymbarka, zbieranych przez nauczyciela przez lata. Na pewno wielu z was ma takie w swoich zasobach, nasz zawód charakteryzuje choroba zbieractwa rozmaitych rzeczy. Wspólnie z klasą wymyślcie zasady, ostrzegam, że to bardzo wciąga. Moja wersja zawiera około 90 zakrętek, ponumerowanych w kolejności od 1 do 90, do każdego z numerów przypisane są zadania i aktywności mające na celu utrwalenie zasad ortograficznych. Zadania zostały dopasowane do haseł na zakrętkach, np. „Spotka Cię coś miłego” – idziesz 10 pól do przodu. „Porwij się na nieznane” – odgadnij 5 wyrazów z trudnościami ortograficznymi lub wylosuj Kabooma ortograficznego. Burza mózgów podczas wymyślania i dopasowywania zasad gry do treści na zakrętkach sprawiła, że uczniowie zapomnieli o przerwie. Ta gra może być wykorzystana na każdej lekcji, ja wybrałam ortografię, u was może to być inny obszar edukacyjny, wymagający utrwalenia.

Pomalujcie kamienie, niech świat stanie się kolorowy. A wszystko to koniecznie na łonie natury. Na pewno będzie przyjemniej niż w klasie. Wśród moich uczniów najbardziej popularna była złota farba. Efekty naszych prac prezentują poniższe zdjęcia.

Artyści w plenerze i na szkolnym korytarzu

Malowanie obrazów na folii w holu szkoły jest ciekawsze niż siedzenie z farbami w ławkach. My wykorzystaliśmy gąbki o różnym kształcie i patyczki do uszu. Na innej lekcji postanowiliśmy stworzyć najdłuższy obraz w historii szkoły na rolce papieru, która leżała w szkolnym magazynie. Malowanie na szkolnym boisku, na folii owiniętej wokół bramki do piłki nożnej, to z kolei dobra okazja do złapania jesienią ostatnich promieni słońca. Zrobiliśmy też własny festiwal kolorów Holi oraz zajęcia kreatywne, na których wykorzystując stare ubrania, projektowaliśmy coś nowego. Na naszych lekcjach powstał również dywanik z pomponów.

W celu utrwalenia samogłosek, wykorzystałam wytłaczanki do jajek, które kupiłam w sklepie internetowym (nie polecam używanych ze względów sanitarno-epidemiologicznych). Stworzyłam grę na zasadzie memo, odkrywasz, zabierasz lub odkładasz i zapamiętujesz. Kto uzbiera najwięcej jajek, wygrywa. Wystarczy specjalna kostka z samogłoskami. Oprócz samogłosek gra ćwiczy pamięć i koncentrację.

Pomysłów jest wiele, każdy z nich zbliża dzieci z klasy do siebie oraz buduje pozytywne relacje między uczniami a nauczycielem. Ważne, aby lekcja była jedyna i niepowtarzalna, a grupa integrowała się podczas przydzielonych zadań.

Dziś, kiedy wracam do zdjęć i oglądam wszystkie aktywności, które zrealizowałam ze swoimi uczniami, wciąż ciepło myślę o tych dzieciakach. Spotykamy się nadal, mimo że zaczęli kolejny etap edukacji. Przyjeżdżają do mnie na zajęcia terapeutyczne, ale często bywa, że oddaję im swój czas prywatny i ruszamy zwiedzać ciekawe miejsca w mieście. Są dla mnie ważni, ja chyba dla nich też. Zapewniam, że to wszystko, co przeżyjecie razem ze swoimi uczniami, przyniesie efekty w postaci trwałych relacji na długie lata. I tego wam życzę, drodzy nauczyciele i wszystkie osoby prowadzące zajęcia z dziećmi.

Zajęcia w szkole, które zachwycą dzieci!

Staś dziwnie zachowywał się już w przedszkolu. Nigdy nie jadł z innymi dziećmi. Denerwowały go zapachy na stołówce, dlatego mimo pełnego wyżywienia, przynosił własne kanapki. Czasami wybuchał złością, czasem krzykiem, chował się pod przedszkolną ławkę, zatykał uszy. Zachowania Stasia irytowały panie nauczycielki. Rodzice chłopca każdego dnia po odprowadzeniu synka do przedszkola, siedzieli jak na bombie. Pewne było to, że i tego dnia, jak każdego poprzedniego, dostaną telefon, żeby odebrać syna wcześniej, ponieważ placówka nie może sobie poradzić z jego zachowaniem.

Kiedy Staś trafił do szkoły podstawowej, w tej samej placówce, w której znajdował się oddział przedszkolny, jego problemy nie zniknęły, a wręcz przybrały bardziej ostrą postać. Codzienne uwagi w dzienniku lekcyjnym nie były dla chłopca motywacją. Ostatnia strona papierowego dziennika była cała zapełniona uwagami na temat zachowania jednego tylko ucznia. Do tego jedynki, Staś nie lubił pisać, nie nadążał, co powodowało dodatkową frustrację. Doszło do tego, że Staś uważał, że jest głupi i kolejna uwaga czy jedynka nie zrobią mu różnicy, bo i tak ma ich tysiąc.

W drugiej klasie nastąpiła zmiana nauczycieli w tej szkole. Nowa nauczycielka z języka angielskiego dostrzegła Stasia na korytarzu szkolnym. Rzeczywiście wyróżniał się wśród rówieśników, ale dla niej w zupełnie inny sposób, niż ten w jaki postrzegali go inni dorośli, dla niej był wyjątkowy, tak przynajmniej poczuła. Kiedy zobaczyła, jak uderza koleżankę, a następnie chowa się w kąt – podeszła bliżej do jego samotni i zapytała, czy może porozmawiać o zaistniałej sytuacji. Staś był zdziwiony, że tym razem nie chodzi o kolejną uwagę w dzienniku. Na początku nie bardzo chciał rozmawiać, milczeli obydwoje, potem trochę się otworzył. Okazało się, że jego poczucie wartości w skali 1-10 nie osiąga nawet 1.

Wieczorem długo myślała o chłopcu, zastanawiała się, jak można tego nie zauważyć, przecież to podręcznikowy przykład Zespołu Aspergera. Już na etapie przedszkola należało zajrzeć do literatury, porozmawiać z rodzicami, pokierować w celu dalszej diagnozy do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Znając specyfikę pracy z takim dzieckiem, już wtedy można było uniknąć wielu sytuacji, jednak łatwiej było przypiąć łatkę.

Nie mogła zasnąć. To poczucie niesprawiedliwości, które dotknęło chłopca, towarzyszyło jej całą noc. Potem wszystko potoczyło się bardzo szybko, rozmowa z rodzicami, diagnoza, rozmowa rodziców z synem. Staś uświadomił sobie, że nie jest dziwakiem, jest za to wyjątkowy, jak Edison, Einstein czy Newton. Zaczęła się wewnętrzna przemiana postrzegania własnej osoby, poprawiło się zachowanie, poprawiły się oceny. Dziś Staś zakończył już etap edukacji wczesnoszkolnej, chodzi do piątej klasy, zdobywa stypendia za dobre wyniki w nauce. Rozumie sam siebie, inaczej postrzegają go rówieśnicy. Jest spokojniejszy, bardziej spełniony, szczęśliwy. Może kiedyś zostanie wielkim wynalazcą.

Co myślimy, kiedy widzimy zachowania dzieci odbiegające od przyjętych norm społecznych: niewychowany, niegrzeczny, jak on/ona się zachowuje, usunąć ją/go z tej grupy, klasy, przenieść do innej szkoły. Niewielu z nas zastanawia się, dlaczego to dziecko tak się zachowuje, w czym tkwi problem, przecież nikt z nas nie rodzi się zły. Często oceniamy, generalizujemy, nie szukamy pierwotnej przyczyny.

Nie dotyczy to tylko dzieci z Zespołem Aspergera czy dzieci w spektrum autyzmu. Są to również dzieci bez opinii, orzeczeń, których zachowania odbiegają od standardu. Przyczyny mogą być różne: napięcie, przebodźcowanie, problemy z integracją sensoryczną, traumy domowe, alkoholizm rodziców, przemoc domowa, nieprawidłowe oddziaływania wychowawcze w środowisku rodzinnym.

Dlatego zachęcam wszystkich, zarówno rodziców i nauczycieli, żeby pochopnie nie oceniali. Dobrze jest wspierać dzieci, podążać za nimi i zbudować relację. Po prostu - słuchać. Mając dobrą relację z uczniem lub z własnym dzieckiem, lepiej je rozumiemy i jesteśmy w stanie szybko zareagować i odpowiednio wcześniej mu pomóc :)

Agnieszka Osmańska

Artykuły autora

Podaj dalej

Moja przygoda z Kartami Grabowskiego

Zajęcia w szkole, które zachwycą dzieci!

To dziecko jest niegrzeczne - historia Stasia

Idź do