Matematyka wokół nas

Matematyka w kuchni. Robimy pizzę

Opublikowano:

Matematyka – królową nauk! Warto zapytać - dlaczego? Odpowiedź jest na wyciągnięcie ręki. Bo matematyka jest wszędzie i spotykamy ją na co dzień. Tak! Nawet w kuchni. Dziś zrobimy pyszną pizzę i będziemy uczyć się i bawić. Ważne, by w trakcie przygotowań i realizacji zabawy zwracać uwagę na wydawanie konkretnych poleceń, tak by dziecko było w pełni zaangażowane w cały proces. Oczywiście polecenia należy dostosować do wieku i umiejętności dziecka. Tak je dobrać, aby nadal była to zabawa i pomoc w kuchni, a nie tylko nauka.

Liczenie

Przygotujmy wraz z dzieckiem niezbędne składniki. Warto zwrócić uwagę na matematyczny język. Możemy np. powiedzieć: Podaj proszę 8 plasterków salami, 8 oliwek i 8 plasterków ogórka. Ułóżmy wszystkie składniki na talerzach, tak by były widoczne, i policzmy razem z dzieckiem, by sprawdzić, czy wszystko się zgadza. 

Porównywanie

W trakcie układania składników na rozwałkowane ciasto ćwiczymy porównywanie ilości. Na pizzę wyłożyliśmy część składników. Możemy więc zapytać dziecka: Jakich składników jest najwięcej? Jakich składników jest najmniej?

Dodawanie i odejmowanie

Moment wykładania składników na pizzę to okazja do przećwiczenia wykonywania różnych działań w pamięci. Na pizzę położyliśmy 4 plasterki ogórka. Ile zostało na talerzu? Po ułożeniu części składników na pizzę, mamy taka sytuację jak na zdjęciu: 8 oliwek, 6 plasterków salami i 4 plasterki ogórka. Zadajmy pytania. Ile jest łącznie plasterków salami i ogórka? Odpowiedź: 10. Super! A ile jest wszystkich składników na talerzach? O ile więcej jest oliwek względem salami? O ile mniej jest plasterków ogórka niż oliwek? Pozwólmy dziecku na przekładanie produktów, układanie ich w dowolny sposób, tak by osiągnąć zamierzony efekt w postaci poprawnego wyniku.

Ważenie

Do zrobienia pysznej pizzy potrzeba 300 gram mąki. Pozwólmy dziecku wsypać odpowiednią ilość do naczynia z miarką. Dzięki temu uczymy dokładności i precyzyjności. Istotne jest zwrócenie uwagi na jednostki wagi 1 kg = 100 dag = 1000 g.

Możemy również wykorzystać wagę kuchenną. Zachęcajmy dziecko do samodzielności. Istotne w tym przykładzie jest szacowanie. Żółty ser w kostce waży 250 g. Dajmy dziecku zadanie: Spróbuj odkroić taki kawałek, aby ważył 100 g, bo tyle właśnie będzie potrzebne do pizzy. Jeżeli nie uda się za pierwszym razem i uzyskaliśmy 90 g lub 115, zadajmy pytanie: ile należy dokroić, dołożyć na wagę lub odkroić aby uzyskać 100 g?

Ułamki

Gotowa pizza jest doskonałym narzędziem do nauki, utrwalenia zagadnień ułamkowych. Również w trakcie przygotowań składników możemy przystąpić do działań ułamkowych.

Kroimy pomidor na 2 części. Uzyskaliśmy 2 połowy. Jedna połowa to 1 część z całości czyli jedna część z dwóch części czyli 1/2.

Analogicznie, gdy pokroimy pomidor na 4 części. Każda z nich będzie jedną z czterech części czyli 1/4. W tym momencie warto wprowadzić pojęcie ćwiartki. Ile jest ćwiartek pomidora? Ile ćwiartek pomidora to połowa czyli 1/2? Ile pozostanie nam gdy zjemy 1/4 pomidora? Pozostaną nam 3 ćwiartki pomidora czyli 3/4. Pozwólmy dziecku na składanie pomidora tak aby z dwóch ćwiartek powstała połowa, a z czterech cały pomidor.

Jeszcze lepiej zobrazujemy takie i trudniejsze działania na gotowej pizzy. Dzielimy pizzę na 8 części. Postępujemy podobnie, jak w przypadku pomidora. Powtarzamy pojęcia 1/2 i 1/4 oraz wprowadzamy ułamek 1/8 dzieląc każdą ćwiartkę na pół.

Ważne, aby dziecko mogło w dowolny sposób układać kawałki pizzy, tak aby można zobrazować ćwiartkę i połowę. Ile zostanie kawałków pizzy, gdy zjemy ćwiartkę? Pozostanie do zjedzenia 6 kawałków. Połączmy je w ćwiartki. Zostały 3 ćwiartki czyli 3/4 . Czyli 3/4 to tyle samo co 6/8.

Gdy jesteśmy już prawie w pełni syci i pozostał nam ostatni kawałek, zapytajmy dziecko: Ile zostało pizzy? Jeden kawałek to jeden (ostatni ☹) z ośmiu, bo na tyle pokroiliśmy pizzę. Jeden z ośmiu to 1/8.

Pomidor nie trafił na pizzę gdyż został zjedzony w trakcie przygotowań... podobnie jak ogórek, z którego ostatecznie zrobiliśmy sos tzatziki :)

Bartosz Trojanowski

Bartek jest absolwentem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Politechniki Poznańskiej. Obecnie jako Certyfikowany Trener Kart Grabowskiego zajmuje się organizacją i realizacją warsztatów z Kartami Grabowskiego dla nauczycieli.